SAĞLIK YÖNETİMİ BASIN AÇIKLAMASI

SAĞLIK YÖNETİMİ EĞİTİMİ AÇIK ÖĞRETİM VE LİSANS TAMAMLAMA YOLU İLE VERİLEMEZ!

Sağlık yönetimi, insan ve diğer kaynaklar aracılığı ile önceden belirlenmiş amaçların başarılması için belirli bir formal örgütlenme içinde ortaya çıkan, birbirleriyle ilişkili sosyal ve teknik işlevleri ve faaliyetleri içeren bir süreçtir. Sağlık yönetimi eğitiminin temel amacı, sorumluluk sahibi, özgüveni yüksek, yönetim becerisine sahip, lider ruhlu, girişimci bireyler yetiştirmektir.

Sağlık yönetimi eğitiminin, ulusal ve uluslararası standartlara göre en az 1/4’ü mesleki uygulama ve stajları kapsamaktadır. Sağlık Yönetimi Çekirdek Eğitim Programı’na göre mesleki uygulama ve staj faaliyetleri Sağlık Yönetimi Lisans Eğitim Müfredatı içerisinde en az 450 saatlik ders yüküne karşılık gelmekte ve öğrenciler bu süreyi sağlık kuruluşlarında stajyer olarak geçirmektedirler. Bunun yanı sıra, sağlık yönetiminin program yeterliklerini karşılamak için teorik derslerin sınıf ortamında yüz yüze yapılması bir zorunluluk durumundadır. Yüz yüze gerçekleştirilen teorik dersler ve sağlık kuruluşlarında gerçekleştirilen mesleki uygulamalar ve staj faaliyetleri ile sağlık yönetimi öğrencileri, yönetsel faaliyetlerde çalışmak için bilgi ve becerilerini geliştirip ihtiyaç duyulan yetkinliğe ulaşmaktadırlar. Sağlık yönetimi eğitimi süresince sağlık kurumlarında öğretim elemanları sorumluluğunda uygulama koordinatörleri desteği ile gerçekleştirilen staj ve mesleki uygulama faaliyetleri öğrencilerin kişisel, mesleki ve sosyal gelişimine katkı sağlamakta, teorinin yanı sıra kişisel ve sosyal yönü güçlendirici, geliştirici derslere yer verilmesi sağlık yönetimi eğitimini özgün ve nitelikli hale getirmektedir.

Sağlık mesleklerinin hiçbiri sadece teorik eğitimle, kitaplardan okunarak öğrenilebilecek, yeterlilik kazanılabilecek nitelikte değildir. Mesleği icra edecek sağlık yöneticisi adaylarının liderlik becerisi gösterebilme, bütçeyi yönetebilme, çatışma ve müzakere yönetme, problem çözme, yönetsel kararları verme, organize etme, motivasyon sağlama, bilgiyi yönetme ve üst düzey yöneticiler ile çalışabilmek için gerekli bilgi, beceri ve değer temellerine sahip olmaları gerekir. Tıp, diş hekimliği, hemşirelik, eczacılık, sosyal hizmet, ebelik, beslenme ve diyetetik, fizik tedavi ve rehabilitasyon, çocuk gelişimi ve eğitimi gibi tüm sağlık mesleklerinde olduğu gibi, sağlık yönetimi eğitimi de öğretim elemanları ile öğrencilerin fiziki olarak bir arada olup bilgi ve beceri paylaşımı yapılmasını, pratik uygulamaların canlı olarak gösterilerek aktarılmasını zorunlu kılmaktadır.  

Sağlık yönetimi eğitiminin özgün yapısı ve mevcut gereklilikleri sebebiyle açıktan ya da uzaktan eğitimle kaliteli, nitelikli ve mesleki ihtiyaçları karşılayacak düzeyde verilmesi mümkün değildir. Ancak, Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi ve İstanbul Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi bünyelerinde toplamda 10.000 kişilik DGS ile lisans tamamlama kontenjanı oluşturulmuştur. 2019 yılında, sağlık yönetimi programlarına Türkiye çapında verilen 8009 kontenjanın, 1750 si Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi’ne, 1000 i Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi’ne, kalan 5259 kontenjan ise diğer üniversitelerde örgün eğitim veren sağlık yönetimi bölümlerine verilmiştir. 2020 yılında, bünyelerinde örgün eğitim veren sağlık yönetimi bölümü olmayan ve sağlık yönetimi öğretim üyesi alt yapısı bulunmayan üç üniversiteye, geçen yıl örgün bölümlere verilen kontenjanın iki katı kadar kontenjan ayrılması, üstelik bunun açıköğretim yoluyla verilmesinin planlanması ve lisans tamamlama adı altında 14 farklı alandan ön lisans mezununun programa dahil edilerek gerçekleştirilmeye çalışılması büyük bir hatadır.

Mevcut olan açıköğretim fakültelerine yönelik meslek kuruluşlarımıza ve ilgili kurumlarımıza gerek meslek mensupları, gerek akademisyenler gerekse öğrenim görmekte olan öğrenciler tarafından birçok şikayet gelmekte, çeşitli çalışmalarda da olumsuzluklar ortaya koyulmaktadır. Bu şikayetler ve olumsuzluklar, kontenjanların çok fazla olduğu, sektörü tanımaya yarayan staj faaliyetlerinin olmadığı, yönetim bilgi ve becerisini kazandıracak ve bunları uygulama ile birleştirmeye imkan sunacak uygulama alanlarının yokluğu, programın ödev, proje, tartışma, araştırma, sahaya ve sektöre yönelik özel çalışmaları içermediği, mesleki nitelikleri kazanma ve eğitim sonrası sürdürülecek üst öğrenim için gerekli yeterlilikleri karşılamadığı, istihdam için çok önemli bir aşama olan KPSS gibi çeşitli mesleki sınavlar için gerekli alt yapıyı sağlamadığı ve kazanılan bilgi ve becerilerde büyük eksiklikler olduğu yönündedir. Bu durum örgün eğitim alan mezunların adaletsiz ve eşit olmayan koşullara maruz kalmasına, ulusal ve uluslararası eğitim standartlarının yok edilmesine sebep olmaktadır.

2020 yılı itibari ile ülkemizdeki üniversitelerdeki sağlık yönetimi bölümlerinin sayısı 90’ın üzerindedir. Her yıl bölümlerimizden mezun olanların sayısı artmakta ve istihdam olanakları daralmaktadır. Meslektaşlarımızın istihdam olanaklarını artırmak için gayret gösterirken açıktan ya da uzaktan eğitim programları ile lisans tamamlama planlarının yapılması hiçbir somut gerekçeye dayanmadığı gibi yıllardır verilen emekleri de boşa çıkaracaktır. Özellikle içinde bulunduğumuz pandemi döneminde Yüksek Öğretim Kurulumuzun ve üniversitelerimizin eğitim ve öğretimin aksamaması için uyguladığı uzaktan eğitim tedbirinin de suiistimal edilmesi ile birçok alanda kalitesiz açıktan ya da uzaktan eğitim programları ortaya çıkacaktır. Söz konusu programlarla lisans tamamlamış ancak sağlık kurumlarımızı yönetme kabiliyetinden yoksun, vasıfsız bireyler üretilecektir. Söz konusu bireyler kaynakları uygunsuz kullanacak, bilgiyi yönetemeyecek, çatışmaları yönetemeyecek, müzakere yapamayacak, kaliteli hizmet sunumunu organize edemeyecek, bütçe denetimi yapamayacak,  insan kaynağını yönetemeyecek, sağlık kurumlarındaki sorun ve ihtiyaçlara çözüm üretmede zorlanacak ve sonuç olarak milli kaynakları israf edecektir.

Sonuç olarak, mevcut örgün eğitim kurumlarından mezun olan profesyonel sağlık yöneticilerinin istihdam olanakları son derece kısıtlı iken sağlık yönetimi eğitim standartlarına uymayan açıktan ve uzaktan eğitim uygulamalarına karşı olduğumuzu kesin bir dille belirtiyor, mevcut sağlık yönetimi açıköğretim lisans programlarına 2020-2021 Eğitim Öğretim Yılı itibariyle yeni öğrenci alınmamasını ve bu açıköğretim lisans programlarının kapatılmasını talep ediyoruz. Sağlık yönetimi meslek mensupları, akademisyenleri ve sivil toplum kuruluşları olarak bu konuda her türlü çabayı göstereceğimizi kamuoyuna saygıyla duyururuz.

Bu konuda; Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN ‘ın yardım ve desteğini bekliyoruz .